VLUCHTIG ALS VLINDERS

op een ijzig koude winterochtend

zit hij daar stilletjes bij de achterdeur

een oude zwerfkat

in de berm gedumpt om dood te gaan

van honger en ontbering

de smerige vacht vol klitten

vergeven van teken en vlooien

het puntje van zijn roze tong

steekt uit het tandeloze bekje

de oogleden zijn zo ontstoken

dat hij je niet kan zien

hij sluipt schuw in de richting van je voet

alsof dat de heilige boeddha is

je weet dat hij

als je naar hem schopt

weg zal vluchten voor altijd

en dat hij voorgoed zal blijven

als je hem een beetje eten geeft

en een hoek om in te schuilen

was ik maar een mooi meisje

dat goed kon zingen.

als ik dan moeder werd,

zouden mijn kinderen

tegen hun vrienden en vriendinnen zeggen

‘mijn mama’ (korte stilte)

‘die is zangeres’

maar ik ben een vent,

ook nog geen hele knappe.

als mijn kinderen

op het schoolplein vertelden

‘mijn vader, die is leraar en ook dichter’

was dat voor hun niet direct reclame

het is een kwestie van verkeerde plaats en tijd

van zaad en eicel, hormonen en chromosomen;

ik maak er maar iets van

en berust in de situatie

want ik ben niet het type

voor zo’n soort operatie.

misschien is er op de lange duur nog perspectief:

ik denk dat ik maar mee ga doen

aan reïncarnatie.

toen ik in planty zat

- het park rondde binnenstad van krakow-

zag ik een vrouw in een wolk

van zonlicht en stof

hé, dacht ik, hé!

is dat niet Wisława Szymborska

die snippers van haar verzameld werk

aan de duiven voert?

achter haar hakken

waggelde een klein stram hondje

dat waarschijnlijk Utopia heette

of de Filosofie

Uit: Harde woorden

het stadscentrum is vol mensen

ontspannen druk met shoppen

op deze stralende lentedag

opgefrist door een speels briesje

maar bij de kruising van Keizersgracht

en Emmasingel, waar twee hoge gebouwen

elkaar gezelschap houden

huppelt de wind opgetogen rond

uit een zijstraat, de Vrijstraat,

komt een zonnig blonde vrouw,

rijkelijk voorzien van winkeltassen

en ze duwt ook nog een buggy

boven haar lange lenige benen

draagt ze een allerzomerste jurk

pure zijde, roze met bloemmotief

klokvormig wijdvallend en kort

dan, als ze de hoek om slaat

krijgt de springerige wind

de zoom van haar jurkje te pakken

en gooit het met een zwaai hoog op

dit geeft een onbelemmerd zicht

op haar tweelingmaan, haar omega,

haar perzikzachte billen

wiegend in perfecte harmonie

het tafereel duurt maar een tel

maar dat is lang genoeg om

mij te doen beseffen dat god bestaat

en het goed voor heeft met de mensheid

zij vervolgt ongemakkelijk haar weg

met één hand drukt ze haar jurk

stevig tegen zich aan, met de andere

stuurt ze de buggy en zeult ze de tassen

zij ziet in het voorval

duidelijk geen godsbewijs

voor haar is Eindhoven

alleen een winderige stad

levenslustig legolandje

gebaande wegen platte paden

lineair logistiek labyrint

blokkendozen ladekasten

vol verstopte mensenmassa’s

en machinaal geroezemoes

grijze groene woekerpolis

molshoop in de plattelandse wei

met een rijke randversiering

van water bos park en gazon

maar kost en baat nut en profijt

stellen uiteindelijk paal en perk

lichtelaaie lampenkap

te vaak facegelifte ijdeltuit

praalt en pronkt en prijkt

spiegelend gespiegeld in

etalageruit en regenplas

fragiel als gloeilampenglas

kleine grote druktemaker

die geschiedenis wil schrijven

hard roept nog harder werkt

graag in de kijkerd loopt

en zich zelfverzekerd meet

aan de groten en de sterken

gekke gulle geile stad

met ballen brains en branie

altijd in de weer met duizend

nieuwe dingen aan de slag

steeds druk met nieuwigheid

een zwier zwaai of ommekeer

jonge oude stuiterbal

geen jaar of dag krijgt hier gelijk

snel gedaan licht verleerd

veel verdiend gauw verteerd

rusteloosheid en verandering

is het enige dat hetzelfde blijft

je komt

na negen maanden binnen

lekker warm donker stil

je was liever daar gebleven

maar moet eruit zonder pardon

daaraan helpt geen moederlief

met een welgemeende gil

word je het echte leven in geduwd

er is niets tegen te beginnen

je bent

de eerste tijd ben je een hummel

mummelend kruip je op de grond

probeert te grijpen en begrijpen

je groeit op met streken en stuipen

gaat naar school krijgt een baantje

een relatie en kinderen misschien

en voor je het goed en wel beseft

strompel je met een rollator rond

je gaat

dan komt onvermijdelijk het einde

vaak anders dan je had gedacht

eerder of misschien wel later

dan je vreesde of had gehoopt

je lijf keert naar de aarde terug

rust daar lang en niet echt zacht

en je ziel -als die bestaat- vertrekt

zonder doel of bestemming

voorgoed op een eindeloze reis

je blijft

de spulletjes die je had vergaard

raken op drift verdeeld verspreid

je nalatenschap lost langzaam op

in de golven van de tijd

maar verdwijnen doe je niet

je blijft in hoofd en hart

van vrienden en geliefden

en hun herinnering slijt

langzamer dan graniet

nadat mijn ziel begonnen is

aan haar eindeloze pelgrimstocht

en mijn lichaam achterblijft

als een afgedankte plunjezak

als je mij begraven hebt

en je tranen hebt gedroogd

plant dan een boom in mij

waar straks de vogels kibbelen

om de veelkleurige vruchten

of plant een bloemenstruik

die ontelbare vlinders voedt

met nectar van vertedering

want ik ben geen stofje

dat tot stof moet wederkeren

ik wil vruchtbare grond zijn

voor liedjes en voor poëzie

haar kleinzoon noemde

het verzorgingshuis

laatst Jurassic Park

ze wist niet goed

wat hij daarmee bedoelde

een film legde hij aarzelend uit

over een eiland vol hele oude wezens

ze had niet doorgevraagd

want de wereld van de jeugd

daar begreep ze niets meer van

hij had wel enigszins gelijk

een eiland is het

en iedereen hier is niet zomaar oud

maar antiek afgedankt en opgedoekt

het leek ook film met al die luitjes

die achter hun rollator sloften

in de rolstoel werden voortgeduwd

of roerloos dutten in hun fauteuil

achter een kop koude koffie

haar dochter vond dat ze niet moest klagen

je hebt hier zorg en regelmaat

je eten wordt voor je gemaakt

er zijn volop activiteiten

je zit hier niet uit vrije wil

wees toch maar blij

wij hebben straks alleen

de participatiemaatschappij

ze doen het nog

die ouwe botjes

de pezen en de spieren.

het gaat allesbehalve

zeker, vlot en soepel

‘t is meer zwalken dan zwieren.

je ziet ons zwoegen

ruikt dat we zweten

hoort onze adem gieren.

we sloven ons vol ijver uit

op loopband en fiets

om de fysio te plezieren.

met oud en nieuw in het vooruitzicht

wilde ik zoonlief graag demonstreren

hoe hij met vuurwerk om moest gaan

ik pakte een lege wijnfles uit de schuur

en vulde die tot aan de rand met zandbakkenzand

daarna zette ik er een vuurpijl in

en stak met een sigaret

het nogal korte lontje aan

met een vaart vloog de raket

luid sissend de hoogte in

en schampte nog net mijn zoon zijn kin

hij zette het meteen op een krijsen

heel de straat hing uit het raam

of er iemand werd aangerand

ook mijn ex ging luid tekeer

beschuldigde me van moord en doodslag

ik ging er maar niet tegenin

want dat heeft toch geen zin

als pelgrim trek je door de wijde wereld

in een grauwe mantel op sandalen

om te boeten voor misstap of zonde

en om aflaten of genade binnen te halen.

bij elke stad en ieder heiligdom

krijg je –wel tegen betaling–

en deelnamebewijs dat je later

bij behouden thuiskomst laat zien.

maar je wil ook een souvenir

om op je kraag of mouw te spelden,

zodat iedereen meteen kan zien

waar je zoal bent geweest.

er is een ruime keus aan speldjes

in goud en zilver, tin en loodv

an Onze Lieve Heer, de maagd Maria

,heiligen, apostelen en martelaren.

maar je kunt ook iets pikanters kiezen!

wat dacht je van een vlammende flamoes

of een gevleugelde piemel op pootjes

met een kroon en een bel aan zijn eikel?

waarom? ach ja waarom.

het bloed kruipt waar het niet kan gaan

en je moet bij al die kommernis

toch ook een keertje kunnen lachen?

bij terugkeer in de keurige stad

vanwaar je bent vertrokken,

gooi je zo’n tamelijk gênant ding

gewoon weg in de gracht van kasteel of klooster.

Jan III de jongeheer

van Helmond

ging hoog te paard

zijn landen rond

en waar hij kwam

zaaide hij zijn zaad

waarvoor hij thuis

geen potgrond vond

met zijn fluwelen bikker

bewerkte hij met list en

lust de geurige aarde

onder welig struikgewas

hij schoffelde schampelde

schapperde en braakte

in maagdelijke grond

vol muizenoor en suikerij

in negen potten

pookte hij zijn planthout

zijn boontjes botten uit

tot vijftien dikke peulen

ook aan de adellijke nonnen

van de Hooydonkse priorij

schonk hij de vruchten

van zijn heerlijk lid

de heilige zusters

bruiden van de Heer

Heylwig en Hillegonda

werden draagsters

van zijn verboden vrucht

en hoedsters van zijn zonde