just prfct

VLUCHTIG ALS VLINDERS
VLUCHTIG ALS VLINDERS
HH ter Balkt Nederlands grootste dichter schreef het al: elektriciens zijn belangrijker dan dichters.
Dat vinden volgens hem zowel dichters als elektriciens.
In de loop van de jaren schreef ik een hele bak gedichten bij elkaar.
Als stadsdichter, als huisdichter, als dichter zonder nevenfunctie.
Het ene gedicht beter dan het andere, maar allemaal vluchtig als vlinders.
Hieronder een kleine greep uit verschillende bundels (en hou de lamp in de gaten).
WIJSHEID
WIJSHEID
op een ijzig koude winterochtend zit hij daar stilletjes bij de achterdeur
een oude zwerfkat
in de berm gedumpt om dood te gaan van honger en ontbering
de smerige vacht vol klitten vergeven van teken en vlooien
het puntje van zijn roze tong steekt uit het tandeloze bekje
de oogleden zijn zo ontstoken dat hij je niet kan zien
hij sluipt schuw in de richting van je voet
alsof dat de heilige boeddha is
je weet dat hij
als je naar hem schopt weg zal vluchten voor altijd
en dat hij voorgoed zal blijven als je hem een beetje eten geeft
en een hoek om in te schuilen.
mooi meisje
mooi meisje
was ik maar een mooi meisje dat goed kon zingen.
als ik dan moeder werd,
zouden mijn kinderen tegen hun vrienden en vriendinnen zeggen
‘mijn mama’ (korte stilte) ‘die is zangeres’
maar ik ben een vent, ook nog geen hele knappe.
als mijn kinderen op het schoolplein vertelden
‘mijn vader, die is leraar en ook dichter’
was dat voor hun niet direct reclame
het is een kwestie van verkeerde plaats en tijd
van zaad en eicel, hormonen en chromosomen;
ik maak er maar iets van en berust in de situatie
want ik ben niet het type voor zo’n soort operatie.
misschien is er op de lange duur nog perspectief:
ik denk dat ik maar mee ga doen
aan reïncarnatie.
uit: 'was ik maar een mooi meisje'
snippers
snippers
toen ik in planty zat
- het park rondde binnenstad van krakow-
zag ik een vrouw in een wolk
van zonlicht en stof
hé, dacht ik, hé!
is dat niet Wisława Szymborska
die snippers van haar verzameld werk
aan de duiven voert?
achter haar hakken
waggelde een klein stram hondje
dat waarschijnlijk Utopia heette
of de Filosofie
uit: Harde woorden
de hand van god
de hand van god
het stadscentrum is vol mensen ontspannen druk met shoppen
op deze stralende lentedag opgefrist door een speels briesje
maar bij de kruising van Keizersgracht en Emmasingel, waar twee hoge gebouwen
elkaar gezelschap houden huppelt de wind opgetogen rond
uit een zijstraat, de Vrijstraat, komt een zonnig blonde vrouw,
rijkelijk voorzien van winkeltassen en ze duwt ook nog een buggy
boven haar lange lenige benen draagt ze een allerzomerste jurk
pure zijde, roze met bloemmotief, klokvormig wijdvallend en kort
dan, als ze de hoek om slaat krijgt de springerige wind
de zoom van haar jurkje te pakken en gooit het met een zwaai hoog op
dit geeft een onbelemmerd zicht op haar tweelingmaan, haar omega,
haar perzikzachte billen wiegend in perfecte harmonie
het tafereel duurt maar een tel maar dat is lang genoeg om
mij te doen beseffen dat god bestaat en het goed voor heeft met de mensheid
zij vervolgt ongemakkelijk haar weg met één hand drukt ze haar jurk
stevig tegen zich aan, met de andere stuurt ze de buggy en zeult ze de tassen
zij ziet in het voorval duidelijk geen godsbewijs
voor haar is Eindhoven alleen een winderige stad
uit: '...maar het blijft Eindhoven'
vruchtbare grond
vruchtbare grond
nadat mijn ziel begonnen is
aan haar eindeloze pelgrimstocht
en mijn lichaam achterblijft
als een afgedankte plunjezak
als je mij begraven hebt
en je tranen hebt gedroogd
plant dan een boom in mij
waar straks de vogels kibbelen
om de veelkleurige vruchten
of plant een bloemenstruik
die ontelbare vlinders voedt
met nectar van vertedering
want ik ben geen stofje
dat tot stof moet wederkeren
ik wil vruchtbare grond zijn
voor liedjes en voor poëzie
gedicht Allerzielenviering
Jurassic Park
Jurassic Park
haar kleinzoon noemde het verzorgingshuis
laatst Jurassic Park
ze wist niet goed wat hij daarmee bedoelde
een film legde hij aarzelend uit over een eiland vol hele oude wezens
ze had niet doorgevraagd
want de wereld van de jeugd daar begreep ze niets meer van
hij had wel enigszins gelijk: een eiland is het
en iedereen hier is niet zomaar oud maar antiek afgedankt en opgedoekt
het leek ook film met al die luitjes die achter hun rollator sloften
in de rolstoel werden voortgeduwd of roerloos dutten in hun fauteuil
achter een kop koude koffie
haar dochter vond dat ze niet moest klagen
je hebt hier zorg en regelmaat
je eten wordt voor je gemaakt
er zijn volop activiteiten
je zit hier niet uit vrije wil
wees toch maar blij
wij hebben straks alleen
de participatiemaatschappij
uit: Code: oud
Kort lontje
Kort lontje
met oud en nieuw in het vooruitzicht
wilde ik zoonlief graag demonstreren
hoe hij met vuurwerk om moest gaan
ik pakte een lege wijnfles uit de schuur
en vulde die tot aan de rand met zandbakkenzand
daarna zette ik er een vuurpijl in
en stak met een sigaret
het nogal korte lontje aan
met een vaart vloog de raket
luid sissend de hoogte in
en schampte nog net mijn zoon zijn kin
hij zette het meteen op een krijsen
heel de straat hing uit het raam
of er iemand werd aangerand
ook mijn ex ging luid tekeer
beschuldigde me van moord en doodslag
ik ging er maar niet tegenin
want dat heeft toch geen zin
uit: zakman
piemel op pad
piemel op pad
als pelgrim trek je door de wijde wereld in een grauwe mantel op sandalen
om te boeten voor misstap of zonde en om aflaten of genade binnen te halen.
bij elke stad en ieder heiligdom krijg je –wel tegen betaling–
en deelnamebewijs dat je later bij behouden thuiskomst laat zien.
maar je wil ook een souvenir om op je kraag of mouw te spelden,
zodat iedereen meteen kan zien waar je zoal bent geweest.
er is een ruime keus aan speldjes in goud en zilver, tin en loodv
an Onze Lieve Heer, de maagd Maria ,heiligen, apostelen en martelaren.
maar je kunt ook iets pikanters kiezen!
wat dacht je van een vlammende flamoes
of een gevleugelde piemel op pootjes
met een kroon en een bel aan zijn eikel?
waarom? ach ja waarom.
het bloed kruipt waar het niet kan gaan en je moet bij al die kommernis
toch ook een keertje kunnen lachen?
bij terugkeer in de keurige stad vanwaar je bent vertrokken,
gooi je zo’n tamelijk gênant ding gewoon weg in de gracht van kasteel of klooster.
uit: Het pauwenpootje en andere kostbaarheden
In 2016 schreef ik voor het Erfgoedhuis Eindhoven een bundel over een twintigtal van de tienduizenden voorwerpen die er tentoongesteld worden. In mijn ogen onbegrijpelijke dingen, die wachtten tot hun verhaal werd verteld.
Dit is een pelgrimsinsigne.
Datering: omstreeks 1400 Vindplaats: gracht rond Klooster Mariënhage. Uit vroomheid of als boetedoening trokken veel mensen als pelgrim door Europa. Zij konden voor voedsel en onderdak gratis terecht bij kloosters op hun route. Dat niet iedereen vervuld was van vrome gedachten wordt duidelijk door de soms zeer pikante insignes die ze kochten. Ze waren te krijgen in goud, zilver, tin of lood (voor de armen)
In 2016 schreef ik voor het Erfgoedhuis Eindhoven een bundel over een twintigtal van de tienduizenden voorwerpen die er tentoongesteld worden. In mijn ogen onbegrijpelijke dingen, die wachtten tot hun verhaal werd verteld.
Dit is een pelgrimsinsigne.
Datering: omstreeks 1400 Vindplaats: gracht rond Klooster Mariënhage. Uit vroomheid of als boetedoening trokken veel mensen als pelgrim door Europa. Zij konden voor voedsel en onderdak gratis terecht bij kloosters op hun route. Dat niet iedereen vervuld was van vrome gedachten wordt duidelijk door de soms zeer pikante insignes die ze kochten. Ze waren te krijgen in goud, zilver, tin of lood (voor de armen)
Wie wat verliest die krijgt wat...
Het uit 840 takken bestaande kunstwerk Wood circle van Richard Long dreigde uit Eindhoven te verdwijnen. In 2012 stond het Van Abbe Museum stond op het punt om noodgedwongen deze installatie te verkopen. Reuring alom, actie voor behoud van het hout. Dankzij crowd funding en sponsoring kon het werk behouden blijven. Wood circle kon weer gedemonteerd veilig terug in het magazijn.
Wood circle – Richard Long
Wood circle – Richard Long
voor sommigen is het een karrenvrachtje sprokkelhout
voor in de open haard,
met kleine takken om het vuur op gang te brengen,
en stronken om knapperend de kilte te verdrijven.
anderen zien het als zuiver toonbeeld van kunst
waarin niet de materie telt maar het grensverleggende idee,
dat vragen oproept zonder er ooit een te beantwoorden.
misschien is het niet meer dan een verhaal:
hoe iemand zich duizend keer bukt,
iedere tak met zorg bekijkt want elk ervan
moest passen in het grote beeld
en als Sisyfus zijn vondsten met zich mee torst.
of is het een gedicht van 480 gestamelde medeklinkers,
een ode aan wat ongemerkt verdwijnt
en daardoor zonder waarde lijkt,
zoals de dag van gisteren, een andere zomer, god en je eerste liefde?
in elk geval
is deze breekbare ordening van krommen geen cirkel
die een einde markeert of iets omsluit
dit is het vluchtige gebaar waarmee ruimte en tijd, stof en idee
elkaar teder omarmen.
legolandje
legolandje
levenslustig legolandje - gebaande wegen platte paden
lineair logistiek labyrint - blokkendozen ladekasten
vol verstopte mensenmassa’s en machinaal geroezemoes
arme rijke bodemplaat vol sporen van vreemd volk
blootgelegd of weggevaagd- moderne tijden andere noden
dus de beuk erin en heien maar en dan flink veel geel zand erover
grijze groene woekerpolis - molshoop in de plattelandse wei
met een rijke randversiering van water bos park en gazon
maar kost en baat nut en profijt stellen uiteindelijk paal en perk
lichtelaaie lampenkap - te vaak facegelifte ijdeltuit
praalt en pronkt en prijkt spiegelend gespiegeld in
etalageruit en regenplas fragiel als gloeilampenglas
kleine grote druktemaker die geschiedenis wil schrijven
hard roept nog harder werkt graag in de kijkerd loopt
en zich zelfverzekerd meet aan de groten en de sterken
gekke gulle geile stad met ballen brains en branie
altijd in de weer met duizend nieuwe dingen aan de slag
steeds druk met nieuwigheid - een zwier zwaai of ommekeer
jonge oude stuiterbal
geen jaar of dag krijgt hier gelijk - snel gedaan licht verleerd
veel verdiend gauw verteerd - rusteloosheid en verandering
is het enige dat hetzelfde blijft
Frits Magazine 2018
Illustratie: Jos Collignon